با افزایش نگرانی‌ها درباره خدشه‌دار شدن رابطه اقتصادی ایران و ترکیه در پی اظهارات اردوغان، نگرانی ایرانیان درباره املاک، اموال و حساب‌هایشان در ترکیه نیز بالا گرفته است.

رجب طیب اردوغان در یک رژه نظامی در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان بیتی از شعر مشهور “آراز آراز” خطاب به رود ارس در مرز ایران و جمهوری آذربایجان را خواند که مضمون آن گلایه از جدا افتادن شهروندان آذری‌زبان در دو سوی این رودخانه است.

این اظهارات او مداخله جویانه نامیده شده و با واکنش شدید مقامات جمهوری اسلامی ایران روبرو شد.

همچینن به دنبال آن، ایران در اعتراض به سخنان اردوغان، سفیر ترکیه در تهران را به وزارت خارجه احضار کرد. شخص وزیر خارجه ایران نیز جمعه ۲۱ آذر در یک پیام توئیتری به شعرخوانی رئیس جمهوری ترکیه واکنش نشان داد نوشت:« هیچکس نمی‌تواند در باره آذربایجان عزیز ما صحبت کند»

حالا هم بالاگرفتن این تنش‌ها میان ایران و ترکیه در چند روز اخیر ایرانیان را نگران کرده است.

چرا که اولا با توجه به اینکه آمارهای خرید مسکن ایرانیان در ترکیه و سرمایه گذاری پولی و غیرپولی ایرانیان در ترکیه در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است، امنون آن‌ها نگرانی دارایی‌شان هستند.

دوما بر اساس آمار گمرک، ایران در 8 ماهه اول امسال 23 میلیارد و 123 میلیون دلار کالا وارد کرده است که سهم ترکیه از این میزان واردات حدود 2 میلیارد و 606 میلیون دلار یا معادل 11 درصد از واردات کل کشور بوده است. بنابراین ترکیه پس از چین و امارات سومین شریک تجاری ایران محسوب می‌شود و از دست رفتن او ضربه بزرگی برای اقتصاد ما خواهد بود.

نه میلیارد تبادل تجاری ایران و ترکیه

گذشته از نگرانی عموم سرمایه‌گذاران در ترکیه سوالی که در محافل کارشناسی در این چند روز مطرح شده این است که ترکیه برای دور زدن تحریم‌ها کمک‌های چشمگیری به ایران کرده است حالا علت این رفتار اردوغان چه می‌تواند باشد؟

سید جلال ابراهیمی، رئیس خانه اقتصاد و تجارت ایران و ترکیه، با بیان این که این دو کشور  لازم و ملزوم یکدیگر هستند و ارتباط تاریخی به خصوص در مناطق شمال غرب ایران و شرق دارند، در پاسخ می‌گوید: این بستر در طول تاریخ بالا و پایین داشته اما هرگز قطع نشده است چرا که این دو کشور در مسیر یک راه تجاری هستند اگر روابطشان خدشه دار شود راه تجارت اروپا به شرق بسته می‌شود. بنابراین هر دو طرف برای حل مشکل تلاش خواهند کرد

به گفته او در حال حاضر روزانه 500 تریلی بار از طریق ترکیه وارد ایران می‌شود که مقدار از آن به آسیای میانه، بخشی به جنوب برای کشورهای حوزه خلیج فارس و برخی دیگر به سمت پاکستان و افغانستان می‌رود. بنابراین ایران مسیر راه‌های ترانزیتی به این کشورهاست.

ابراهیمی با اشاره به معاهدات اقتصادی ایران و ترکیه که به اشکال و انحاء مختلفی وجود دارد، ادامه می‌دهد: ایران از طریق ترکیه از چند راه به اروپا اتصال پیدا می‌کند. این راه‌ها بارها در معرض اختلافات قرار گرفته و بعضا چند روز مرز اقتصادی به بهانه گازوئیل یا تراکم بار در گمرک بسته شده، در نهایت این مسائل همیشه با مذاکره حل شده است. ضمنا ترکیه مشتری گاز ایران است و هم اکنون این تجارت جریان دارد. می‌توان گفت در حالت کرونایی حدود نه میلیار دلار تبادل تجاری ایران و ترکیه است. ضمنا ترک‌ها از طریق ایران کالاهایشان را به کشورهای ثالث می‌فرستند.

به اعتقاد او ترکیه امروز با مسائل بسیاری مواجه است؛ در حوزه دریای اژه با یونان و فرانسه مشکل دارد، در مدیترانه نیز با کشورهای حوزه اتحادیه اروپا اختلاف نظر داشته و تحت فشار است، با آمریکا نیز بر سر موشک‌های بالستیک که از روسیه خریداری کرده مشکل دارد، تا آن جا که حتی احتمال تحریم آن از سوی آمریکا وجود دارد. علاوه بر این‌‌ها تورم و بیکاری هم گریبان‌گیر ترکیه شده است.  تازه این‌ها جدا از بگیر و ببندهایی در داخل آن کشور است.

رئیس خانه اقتصاد و تجارت ایران و ترکیه تاکید می‌کند: در چنین شرایطی اردوغان به دنبال این است که با برخی سخنرانی‌ها تیتر یک اخبار و روزنامه‌های دنیا شود تا سایر اخبار را تحت الشعاع قرار دهد. اما باید بداند پیدا کردن دوستان جدید دلیل خوبی برای رنجاندن دوستان قدیمی نیست. ما سال‌ها کنار هم تجارت‌ کردیم و بالا و پایین بسیاری داشتیم نباید با کلام تنش ایجاد کنیم و یکدیگر را برنجانیم. تفکر پان تورکیسم در قرن 21 یک رویای باطله است.

تیر تهدید بیخ گوش حساب ایرانیان

به باور ابراهیمی سخنان اردوغان و واکنش‌ها به آن فقط یک تنش گذراست و این نوع تنش‌ها همیشه در نتیجه برخی روشنگری‌ها و رفع سوءتفاهمات و البته با هشدارهای مقامات سیاسی ایران مسئله حل می‌شود پس این موضوع نباید دلیل نگرانی خاصی باشد.

او در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است مسئله‌ای که برای پول‌های ایرانیان در دوبی به وجود آمد حالا در ترکیه تکرار شود، عنوان می‌کند: بین ایران و ترکیه ماجرای دوبی پیش نخواهد آمد. این دو کشور لازم و ملزوم و گلوگاه تجاری یکدیگر هستند.

این مقام درباره املاک ایرانیان در این کشور نیز توضیح می‌دهد: حق مالکیت در ترکیه ثابت است. به این معنی که وقتی کسی ملکی خرید طبق مصوبه مجلس با آن‌ها مثل یک ترک برخورد می‌شود. اگر هم شرکتی در آنجا ایجاد کرده باشند، باید بدانند طبق قوانین تجاری ترکیه بین یک صاحب شرکت ترک و یک صاحب شرکت خارجی هیچ تفاوتی وجود ندارد و نخواهد داشت.

درباره نگرانی ایرانیان مبنی بر بلوکه شدن حساب‌های بانکی‌شان نیز به گفته ابراهیمی خوب است مردم بدانند که ممکن است برای برخی مشکل بانکی به وجود آمده باشد ولی تعداد این گروه اندک است و عمومیت ندارد. اخیرا نیز در ترکیه افرادی حساب تازه بازکرده‌اند و با مشکلی مواجه نشدند. حتی در کارتخوان‌های ترکیه ریال به لیر تبدیل می‌شود پس از این نظر نیز جای نگرانی نیست.