نقشه ی مناطق زلزله خیز ترکیه در ۲۰۲۰” بعد از زلزله هایی که در شهرهای الازیغ (Elazığ) و مانیسا (Manisa) در سال ۲۰۲۰  به وقوع پیوست، بیشترین جستجو را توسط شهروندان ترکیه داشته است. دلیل این امر این بود که بعد از دو زلزله ی قوی الازیغ و مانیسا در سال می خواستند از زلزله خیز بودن یا نبودن استان ها و شهرهایی که در آن ساکن هستند با خبر شوند و بدانند آیا خطوط گسل از مناطق مسکونی آن ها رد شده یا نه! این مساله باعث شد که ستاد مدیریت بحران ترکیه (AFAD) بر آن شود تا سیستم و نقشه ای را برای تشخیص مناطق زلزله خیز ترکیه طرح کند. در ادامه ی مقاله با شهر ها، استان ها و مناطق زلزله خیز ترکیه و مناطقی که از ریسک پایین زلزله خیز بودن برخوردارند آشنا خواهید شد.

نقشه ی زلزله (زمین لرزه) چیست؟

نقشه ی زمین لرزه (Deprem Haritasi) یا به زبان انگلیسی (Earthquake Map) با هدف نشان دادن نقشه های لرزه نگاری و مناطقی که ممکن است در آن ها منبع زلزله رخ دهد تهیه می شود.

نقشه خطوط گسل در ترکیه

آخرین بار در سال ۱۹۹۶ نقشه ی خطوط گسل و مناطق زلزله خیز در ترکیه ارائه شده بود. این نقشه توسط ستاد مدیریت بحران این کشور (AFAD) به روزرسانی شد و در سال ۲۰۱۸ میلادی ۳۰ هزار و ۳۶۴ بار به صورت مکرر در روزنامه های رسمی کشور ترکیه جهت اطلاع رسانی به شهروندان ارائه شد. در اولین روز ماه اوجاک سال ۲۰۱۹، نقشه جدید مناطق زلزله خیز ترکیه توسط دولت ارائه شد. نقشه جدید با توجه به آخرین پارامترهای مربوط به منبع زلزله، فهرست های زلزله و مدل های ریاضی نسل جدید و با داده های بسیار دقیق تری تهیه شده است. این نکته لازم به ذکر است که نقشه خطر زمین لرزه، نقشه ی ریسک نیست؛ برای اینکه نقشه ریسک باشد باید از وضعیت ساختارها، تأثیر جمعیت در زمان وقوع زلزله، تعیین خسارات اقتصادی و نیز محاسبه خسارات ناشی از زمین لرزه به محیط زیست و محاسبه نقشه استفاده شود.

درجه بندی و نقشه مناطق زلزله خیز ترکیه

طبق نقشه مناطق زلزله خیز ترکیه، می توانیم در مورد ۵ منطقه ای که در معرض خطر مختلف قرار دارند صحبت کنیم. گروه ۱ بیشترین خطر را دارد و گروه ۵ کمترین خطر را دارند. در ادامه، گروه بندی استان های مختلف ترکیه را از گروه ۱ تا گروه ۵ توضیح خواهیم داد. کمترین خطر وقوع زلزله در استان های گروه ۴ و ۵ هستند. بر این اساس، سینوپ (Sinop)، کاستامونو (Kastamonu)، گیرسون (Giresun)، ترابزون (Trabzon)، ریزه (Rize)، آرتوین (Artvin) و کرکلارلی (Kirklareli) از جمله استانها با کمترین خطر هستند.

همچنین شهروندان ترکیه می توانند با استفاده از خدمات تهیه شده توسط ستاد مدیریت بحران ترکیه (AFAD)، از طریق دولت الکترونیکی، با توجه به آدرس منطقه ی مسکونی شان ریسک وقوع زلزله و خطوط گسل منطقه ی سکونتشان را ببینند. می توانید با مراجعه به این آدرس از این سرویس استفاده کنید.

گروه ۱ – استان های ترکیه با ریسک بالای وقوع زلزله

• بالیک اسیر (Balıkesir)، مانیسا (Manisa)، ازمیر (izmir)، آیدین (Aydin)، موغلا (Muğla)، دنیزلی (Denizli)، بوردور (Burdur)، اسپارتا (Isparta)، بورسا (Bursa)، یالوا (Yalova)، بیلجیک (Bilecik)
• ساکاریا (Sakarya)، کوجاالی (Kocaeli)، دوزجه (Düzce)، هاتای (Hatay)، کارشهیر (Kırşehir)، بولو (Bolu)، کارابوک (Karabük)
• چانکیری (Çankırı)، بارتین (Bartın)، آماسیا (Amasya)، توکات (Tokat)، ارزینجان (Erzincan)، چناق قلعه (Çanakkale)، تونجلی (Tunceli)، بینگول (Bingöl)
• موش (Muş)، هاکاری (Hakkari)، سیرت (Siirt)، اسمانیه (Osmaniye)، کریک کاله (Kırıkkale)

گروه ۲ – استان های ترکیه با ریسک بالای وقوع زلزله

• استانبول منطقه ۱ و ۲ (Istanbul)، شیرناک (Şırnak)، بیتلیس (Bitlis)، آدی یامان (Adıyaman)، کاهرامان مارش (Kahramanmaraş)، وان (Van)
• تکیرداغ (Tekirdağ)، ذونقول داغ (Zonguldak)، آنتالیا (Antalya)، آفیون (Afyon)، سامسون (Samsun)، ارزروم (Erzurum)
• آرداهان (Ardahan)، کارص (Kars)، ایگدیر (Iğdır)، باتمان (Batman)، دیاربکر (Diyarbakır)، الازیغ (Elazığ)
• مالاتیا (Malatya)، آدانا (Adana)، کوتاهیا (Kütahya)، اسکیشهیر (Eskişehir)، اوشاک (Uşak)، چوروم (Çorum)، چانکیری (Çankırı)، آغری (Ağrı)

در شکل زیر از محله های معروف استانبول، پرریسک ترین و کم ریسک ترین محله ها از لحاظ وقوع زلزله مشخص شده اند. محله ی باهچه شهیر علاوه بر زیبایی یکی از امن ترین محله های استانبول محسوب می شود.

بیشتر بدانید: تفاوت قسمت آسیایی و اروپایی استانبول

گروه ۳ – استان های ترکیه با ریسک متوسط وقوع زلزله

در استان های گروه ۳، ریسک وقوع زلزله به نسبت استان های گروه ۱ و ۲ کمتر است.

• اسکیشهیر (Eskişehir)، آنتالیا (Antalya)، ادیرنه (Edirne)، تکیرداغ (Tekirdağ)، استانبول (İstanbul)، کاستامونو (Kastamonu)، سینوپ (Sinop)
• سامسون (Samsun)، اردو (Ordu)، گیرسون (Giresun)، آرتوین (Artvin)، ماردین (Mardin)، شانلی اورفا (Şanlıurfa)، قاضی آنتپ (Gaziantep)، کیلیس (Kilis)، بعضی از نقاط آدانا (Adana)
• کاهرامان مارش (Kahramanmaraş)، سیواس (Sivas)، گوموش هانه (Gümüşhane)، بایبورت (Bayburt)، کایسری (Kayseri)، یوزگات (Yozgat)، نوشهیر (Nevşehir)، چوروم (Çorum)، آنکارا (Ankara)، کنیا (konya)، مرسین (Mersin)

گروه ۴ و ۵ – استان های ترکیه با پایین وقوع زلزله

• سینوپ (Sinop)، گیرسون (Giresun)، ترابزون (Trabzon)، ریزه (Rize)، آرتوین (Artvin)
• کیرکلارلی (Kırklareli)، آنکارا (Ankara)، نوشهیر (Nevşehir)، ادیرنه (Edirne)، آدانا (Adana)، نیغده (Niğde)، کنیا (Konya)، آکسارای (Aksaray)
• کارامان (Karaman) جزو گروه ۵ محسوب می شود.